Świat inwestowania, w tym rynek inwestycyjny Forex to miejsce pełne wyzwań i przeciwieństw. Spotykamy na nim wiele sytuacji, które wywołują różnorodne emocje. Jest to trudne, zwłaszcza gdy nie pracujemy nad tym, by niektóre rzeczy poprawić. Tutaj dochodzimy do bardzo istotnej kwestii jaką jest psychologia tradingu.
Jako inwestor, który chce zarobić na giełdzie – stres i emocje to elementy, nad którym trzeba zapanować. Istotnym pytaniem jest, jak to w praktyce zrobić, gdy każdy dzień wiąże się z dużym ryzykiem strat? Zapraszamy do lektury.
Czym jest psychologia tradingu?
Psychologia tradingu skupia się na wpływie emocji na decyzje inwestycyjne. Środowisko giełdy, rynku oraz ogólnie inwestowania jest bardzo stresujące z prostego powodu – ryzykujemy utratą własnych środków. Niestety, niewiele z nas potrafi zachować spokój widząc jak tracą zainwestowane pieniądze. Jednak jest to sytuacja, która wymaga od nas opanowania naturalnych emocji: strach, niepewność czy smutek. Dlatego chcąc być profesjonalnym inwestorem, warto zainwestować się psychologią tradingu. Lepiej poznamy samych siebie, a po następnej porażce zamiast na pół roku uciec od giełdy, na spokojnie przeanalizujemy sytuację i wyciągniemy z niej wioski.
Jak podejmować racjonalne decyzje w obliczu różnych emocji?
Strach – emocja, która zmienia racjonalne myślenie w gonitwę myśli i chaos decyzyjny. Od pokoleń mówi się, że strach odbiera rozsądek. I choć chcielibyśmy temu zaprzeczyć, to jednak trzeba przyznać… jest w tym ziarno prawdy.
Człowiek, z punktu widzenia psychologii, posiada dwa mechanizmy obronne, które pojawiają się w obliczu strachu. Uciekaj albo walcz. Jest to uproszczone spojrzenie na ludzkie zachowania, gdy pojawia się przerażenie. W tradingu można zauważyć te reakcje.
Mechanizm ucieczki, to zamykanie pozycji i odejście od giełdy, zrobienie sobie przerwy, czy nawet rzucenie tego na zawsze. Z kolei walka, to chęć odbicia się, odrobienia strach, zawieranie kolejnych transakcji.
W takim uproszczeniu oba te mechanizmy nie wpływają dobrze na trading czy cele finansowe. Ale jak mówiliśmy, strach odbiera rozsądek. Podjęte decyzje są dalekie od udanych. Główną przyczyną pojawiania się strachu jest lęk utraty pieniędzy i kapitału. W końcu chodzi o Twoje pieniądze.
Jednak, jeżeli chcesz zostać profesjonalnym traderem z zawodu, musisz opanować trudną sztukę kontroli emocji. W przeciwnym wypadku nigdy nie będziesz w stanie ocenić skuteczności swoich strategii inwestycyjnych.
Znaczenie kontroli emocji w tradingu
Emocje wpływają na to jakim typem inwestora jesteś. Nie ma co się oszukiwać, to właśnie one wpływają na nasze zachowania i decyzje. W życiu jak i w inwestycjach te decyzje przekładają się na przyszłość, jaką budujemy.
Traderzy, którzy potrafią skutecznie zarządzać swoimi emocjami, mają większe szanse na osiągnięcie sukcesu na rynkach finansowych.
Strach jest jednym z najpotężniejszych uczuć, które wpływają na inwestorów. Obawa przed utratą kapitału może skłaniać nas do unikania ryzyka lub rezygnowania z potencjalnie korzystnych inwestycji. Strach może także prowadzić do nieuzasadnionych reakcji na zmienności rynku, co może spowodować błędne decyzje. Chciwość jest emocją, która często sprawia, że inwestorzy podejmują zbyt ryzykowne decyzje, dążąc do szybkich zysków. To zachowanie może prowadzić do nadmiernego zaangażowania w ryzykowne aktywa, a w skrajnych przypadkach nawet do podejmowania nieetycznych działań.
Jest wiele możliwości, z których możemy czerpać, żeby zacząć zarządzać emocjami, zamiast być nimi zarządzany.
Emocje w tradingu i inwestowaniu – jak je kontrolować?
Jak więc poradzić sobie na rynku? Kto zostanie zyskownym traderem, a kto dołączy do grona 90%, które traci?
Najważniejsza rada o psychologii tradingu:
Zła wiadomość jest taka, że emocji nie da się wyeliminować. Są częścią nas wszystkich i w dużym stopniu łączą nas, jako ludzi i różne osobowości. Dobra wiadomość, to fakt, że możemy emocje minimalizować i nad nimi panować. Ważne w procesie panowania nad emocjami jest świadomość tego, że one są obecne, a niektóre decyzje są poza naszym wpływem.
Jednak inwestując zgodnie z założeniami strategii pamiętaj, że jest ona oparta na doświadczeniu i danych. Nie ma idealnej strategii, a straty są częścią inwestowania. Zrozumienie tego i dopuszczenie do swojej świadomości pozwoli Ci zapanować nad emocjami. Pamiętaj o błędach, których należy unikać w drodze po zyski na giełdzie finansowej.
Podstawowe błędy, które wynikają z braku kontroli emocji
- Nierealne oczekiwania,
- Brak wyciągania wniosków z własnych błędów,
- Nie trzymanie się zasad i założeń strategii,
- Traktowanie inwestowania jako rozrywki, a nie poważnego biznesu.
Kolejnym punktem jest skupienie i odejście od ciągłego wewnętrznego lęku i niepewności. Danie sobie przestrzeni. Wchodzimy w głębszy stan, w którym pozbywamy się emocji, a w głębszej refleksji możemy spojrzeć na nie z innej perspektywy. Spojrzenie na nasze reakcje z “boku” pozwala dostrzec dużo więcej. Przyczyny, skutki, i to wszystko może pomóc uniknąć tych samych błędów. Refleksja prowadzi do wniosków, a na tych opiera się dalsze działanie.
Psychologia tradingu, co robić, aby zapanować nad chciwością i nie tracić?
Zacznijmy od definicji – czym jest chciwość?
W psychologii chciwość jest silną, samolubną potrzebą ciągłego zdobywania lub posiadania czegoś więcej niż jest to rzeczywiście uzasadnione lub konieczne. To uczucie może dotyczyć wyczerpującego pożądania, głodu lub pragnienia pieniędzy.
Chcemy więcej i więcej. A to pragnienie prowadzi do wielu decyzji, które niekoniecznie muszą nam to więcej zagwarantować.
Podstawowe rady, które warto wdrożyć w życie:
- Działaj zgodnie z założeniami strategii. To brzmi jak oczywistość, natomiast o sprawach oczywistych zwykliśmy zapominać z nadzwyczajną łatwością. Trzeba pamiętać, że strategia opiera się na danych i doświadczeniu rynkowym. Jeśli jest sprawdzona i przetestowana, to przyniesie zyski, tylko trzeba jej zaufać.
- Myśl długoterminowo. Patrz na trading jak na swoją karierę, a nie jednorazowy sposób na bogactwo. Rynek zjadł wielu takich, co chcieli wyciągać miliony, otwierając jedną czy dwie transakcje o ogromnym ryzyku, narażając się na wysokie ryzyko utraty pieniędzy. Trading to poukładany mechanizm.
- Stosuj mechanizm Stop Loss i Take Profit. Na rynku Forex to mechanizmy, które pozwalają zamknąć transakcję w dwóch istotnych punktach.
- Jeden, SL, to moment, kiedy pozycja zamykana jest na stracie (zazwyczaj). Tak ograniczasz ilość pieniędzy, którymi ryzykujesz.
- Mechanizm Take Profit, to cel zarobkowy na danej pozycji. Gdy cena osiąga ten poziom, pozycja jest zamykana z zyskiem dla Ciebie. Nie dopuszczamy wówczas do sytuacji, w której trzymamy pozycję jak najdłużej, licząc, że urośnie jeszcze bardziej. Odwrócenie trendu może wydarzyć się w chwilę, narażając nas na straty.
Nie daj się porwać magicznym szkoleniom, czy narzędziom, które obiecują miliony w krótkim okresie.
Kolejna emocja tradera – Stres
Stres jest reakcją biologiczną. To odpowiedź organizmu na na wyzwania, jakimi jest poddawany – fizycznych, jak i psychologicznych. Tak po prostu działa ciało człowieka.
W naszym systemie obronnym mamy dwa podstawowe mechanizmy, walcz albo uciekaj. Pobudzenie emocjonalne, które występuje przy napotkanym problemie, które wiąże się ze stresem, wysyła jasny sygnał, że znajdujemy się w stanie zagrożenia. Dzięki temu wyostrza nam się czujność, a sam organizm mobilizuje się do działania.
Sam stres jest procesem, dzięki któremu organizm reaguje na zagrożenie. To jasny sygnał, że dzieje się coś odstającego od normy.
Co ważne, to że stres jest czymś, czego nie da się wyeliminować z naszej codzienności. To zjawisko nieuchronne. Psychiczne napięcie, które występuje przy pojawieniu się stresu, może być także źródłem pozytywnych zachowań, pobudzonej motywacji, mobilizacji i inspiracji. Z kolei znaczna większość z nas przeżywa go w sposób negatywny, odczuwając przy tym frustrację, lęk czy zdenerwowanie.
Dlatego bardzo istotne jest, aby nauczyć sobie radzić ze stresem.
Lęk i strach jako przeszkody w handlu na giełdzie
Czyli to co się pojawia, gdy przechodzimy na konto realne. Porozmawialiśmy z uczestnikami programu mentoringowego o emocjach i tym, co się zmienia, gdy wchodzimy na realny rachunek a nasze transakcje opierają się już o prawdziwe pieniądze.
Jedną z emocji, która pojawia się u każdego, kto wchodzi w realne konto to strach. Strach przed utratą swojego kapitału i oszczędności, gdy handlujemy na swoim własnym kapitale. Nieco inaczej rzecz się ma do kapitału zewnętrznego, natomiast nadal ta emocja się pojawi. Tutaj ciągle chodzi o pieniądze, które można zarobić i wypłacić.
To jak sobie radzimy ze strachem przed utratą środków jest mocno indywidualne. Taka sama sytuacja ma się przy uczuciu chciwości.
Irracjonalne decyzje na rynku Forex – jak ich uniknąć?
Oczywistym jest to, że różne typy osobowości inaczej radzą sobie na rynkach finansowych, czy też szerzej giełdach. Niektóre z nich zmagają się z prawdziwym wyzwaniem, by zachować spokój i kierować się założeniami strategii. Nasze osobiste cechy charakteru często pchają nas w decyzje, które dla innych wydawałyby się irracjonalne.
Chciwość. Pierwsze odczucie, jakie pojawia się u każdego. Inwestor wchodząc na rynek chce zarobić. To dość oczywiste. Można pokusić się o stwierdzenie, że każdy racjonalny człowiek chce zarobić pieniądze, niezależnie od motywacji. Pieniądz rządzi światem, a przynajmniej jest filarem naszego społeczeństwa. Tylko kiedy chęć zysków zmienia się w chciwość?
Są pewne elementy, które pojawiają się w codzienności każdego z nas, natomiast nie każdy daje się im pochłonąć. Rynek Forex, czyli giełda walutowa, ma to do siebie, że potęguje niektóre odczucia i emocje. Wahanie cen i zmiany kursów, mnogi wybór instrumentów finansowych, to dynamiczny rynek, na którym można sporo zarobić.
