W osiąganiu sukcesu kluczową rolę odgrywają cele, jednak ich ustalanie to tylko początek. Rzeczywista przemiana następuje poprzez konsekwentne i inteligentne działania. Cele działają jak magnesy, przyciągając naszą uwagę i motywując do podejmowania działań. Bez jasno określonych celów, łatwo można się pogubić zarówno w sferze zawodowej, jak i osobistych celów. Jesteśmy jak chorągiewka, a jej ruchy zależą tylko od kierunku wiatru.
Życie bez celów doprowadzi nas… donikąd
Wielu z nas chciałoby przejść przez życie „lekką ręką” i nazbyt się nie wysilać. Jednak czy wieczny stan luzu i sielanki jest tym, czego ludzie faktycznie potrzebują? Każdego dnia środki masowego przekazu bombardują nas sprzecznymi informacji. Część namawia nas na wytężoną pracę i osiąganie sukcesu, druga znowu przypomina o balansie i czasie z rodziną. Bardzo łatwo jest się w tym pogubić.
Żadna ze skrajności nie jest dobra w dłuższej perspektywie czasu.
Jeżeli płyniemy łódką bez celu, finalnie zostaniemy na środku oceanu bez sił i chęci na zdobycie lądu.
Podobnie jest z życiem, jeżeli nie wyznaczamy sobie, nawet najmniejszych, celów to tak na prawdę co z nim robimy?
Niestety, często o wielu rzeczach dowiadujemy się za późno. Dużo łatwiej nam ustalić cele do osiągnięcia w kategorii sportu, gdy mamy 20 lat niż 40. Natomiast dobre nawyki wyrobione w młodym wieku, wpływają na nasze późniejsze życie. Dlatego zacznij działać już teraz i zacznij od wyznaczenia konkretnych celów.
Nie pozwól sobie na stagnację. Zobaczysz, że droga w kierunku realizacji celów obudzi w Tobie chęć do życia, i kreowania go zamiast „biernego przeżywania”.
Na co musisz być gotowy, jeżeli chcesz osiągnąć wyznaczony cel?
Walka, którą musisz stoczyć ze swoim mózgiem. Badania pokazują, że gdy w naszej głowie zakiełkuje idea, to mamy odruch wymyślania powodów, dlaczego nie uda nam się czegoś osiągnąć. To wcale nie jest racjonalizowanie, tylko jeden ze sposobów naszej podświadomej niechęci do przemęczania się. Nie raz już pisaliśmy, że nasze mózgi to lenie, najchętniej nic by nie robiły. Ale możemy to wykorzystać i każde „nie dam rady, bo…” zamienić w „poradzę sobie z tym w ten sposób”. Takie omówienie tematu z sobą samym pomoże Ci jeszcze lepiej zwizualizować sobie wymarzony efekt końcowy, a to dobrze dla Ciebie.
Gdyby do osiągnięcia każdego wyznaczonego celu wiodła krótka, prosta ścieżka, to ten artykuł nie miałby sensu, a Ty już miałbyś wszystko, co chciałeś w życiu osiągnąć. Niestety jest trudniej, i to o wiele. Droga jest zwykle długa, wyboista, pełna dziur, a momentami prowadzi Cię nad przepaścią. Oczywiście nie cały czas będziesz musiał w pocie i znoju walczyć o następny metr ziemi, ale takie sytuacje będą się zdarzały i warto się na nie przygotować.
Ale od czego zacząć?
Masz już swój cel (dla ułatwienia załóżmy, że jeden) i jesteś pełny zapału, by odnieść sukces, ale… od czego tu zacząć? Duże rzeczy mają to do siebie, że ciężko nam się za nie zabrać. Zawsze wydają się być zbyt przytłaczające, za ciężkie dla nas i ogólnie niemożliwe do osiągnięcia. Dlatego nie zabieramy się za nie całe, na hura, tylko dzielimy na mniejsze elementy, które nie są już dla nas tak przerażające. Sposoby podziału są dwa.
Pierwszy to wyznaczenie sobie terminu, który ma być półmetkiem wykonania Twojego celu, czyli gdzie masz się znajdować np. za pół roku. Będzie to dla Ciebie dobry sposób, jeśli zależy Ci np. na przebiegnięciu maratonu i efekty musisz widzieć regularnie. Mniejsze okresy czasowe to mniej przytłaczający cel pośredni, a więc większe prawdopodobieństwo jego osiągnięcia.
Drugi sposób to najpierw podzielić swoją wizję na fragmenty, kolejne kroki, i dopiero po ich określeniu przypisanie dat realizacji. To sposób dla Ciebie, jeśli Twój cel nie jest łatwo mierzalny, za to ma możliwe do wyodrębnienia etapy realizacji. I tak, jeśli chcesz się czegoś nauczyć, możesz posiłkować się listą tematów w podręczniku czy kursie, i przypisz im określony deadline.
Bądź odpowiedzialny za realizacje celów
Jeśli podjąłeś decyzję, to powinieneś się jej trzymać i być za nią odpowiedzialny. Pomoże Ci w tym presja społeczna, ale i silna wola, którą, jak już nie raz wspominaliśmy, można ćwiczyć. Jeśli Ci to pomoże możesz wybrać jedna osobę, której będziesz zdawał regularne relacje z postępów. Rób to, co będzie dla Ciebie pomocne.
Odpowiedzialność to nie tylko konsekwencja w działaniach, ale i umiejętność powiedzenia „myliłem się”. Co jakiś czas, który wyznaczysz sobie sam, powiedz sprawdzam i upewnij się, że nie zmieniłeś zdania co do celu, do którego dążysz. Czy jest on wciąż aktualny? Czy nie zmienił się jego kształt? A może coś ważniejszego od niego sprawiło, że jego termin musi zostać odwleczony w czasie lub uda się go zrealizować szybciej? Cały czas kontroluj sytuację, tak byś osiągał nie tylko cele, które sobie wyznaczyłeś, ale przede wszystkim te, na których Ci zależy.
Wyznaczanie celów SMART – od planowania do realizacji
Jeżeli interesujesz się samorozwojem to na pewno miałeś styczność z tą metodą ustalania swoich celów osobistych metodą s.m.a.r.t – ale czy aby na pewno jest ona taka dobra dla Ciebie?
Metoda SMART stanowi niezwykle skuteczne narzędzie, które umożliwia nam przejście od abstrakcyjnych marzeń do konkretnych osiągnięć. Podejście to wymusza precyzyjne określenie, co chcemy osiągnąć, przy jednoczesnym uwzględnieniu mierzalnych wskaźników, które pozwolą nam monitorować nasz postęp. Realizacja celu musi być osiągalna i realistyczna, aby uniknąć frustracji związanej z niewykonalnymi zadaniami. Dodatkowo, ustalenie konkretnego terminu sprawia, że nasze działania stają się bardziej skoncentrowane i zorientowane na czas. Wyznaczanie celów metodą SMART nie tylko usprawnia planowanie, ale również wyznacza jasną ścieżkę do realizacji.
Jak wyznaczać cele metodą SMART?
Na początek tworzymy koło życia i dzielimy je na przedziały, jakie – to już zależy od preferencji. Zawsze jednak będzie tam coś o życiu prywatnym, karierze czy zdrowiu, i dla każdego z nich, ustalamy sobie jakiś cel, który musi być SMART. Skrót ten pochodzi od pięciu słów, które powinny charakteryzować każdy nasz cel. I tak, zgodnie z techniką, powinny być one:
- Szczegółowe
- Mierzalne
- Atrakcyjne
- Realistyczne
- Terminowe
Metoda SMART i jej wady
Dziura w tym systemie to wpływ poprawnie wyznaczonych celów na Twoje poczucie skuteczności. Jeśli zrobiłeś wszystko dobrze, starałeś się jak mogłeś, a mimo to Twoje założenia rozminęły się z rzeczywistością – Twoje poczucie własnej wartości spada. Ten punkt odnosi się do drugiego, czyli za dużo na raz, w połączeniu z niedostrzeganiem realnej poprawy. Załóżmy, że Twoim celem jest czytanie książki dwie godziny dziennie. Jest to ambitne, ale wykonalne, pod warunkiem, że masz na to czas – jeśli nie masz, to Twoje poczucie skuteczności spadnie, a wraz z nim samoocena, nawet jeśli czytać będziesz 1,5h co i tak jest świetnym wynikiem. Wpływ nieosiągniętych celów na nasze samopoczucie jest ogromny, musimy więc mieć również to z tyłu głowy, gdy je wyznaczamy. A tego technika SMART nie przewiduje.
Metoda wyznaczania długodystansowych celów zawsze będzie miała swoje wady i zalety, nie ważne którą wybierzesz. Da się jednak te luki łatać. Po pierwsze regularnie weryfikuj swoje cele – czy to, co sobie założyłeś jakiś czas temu wciąż jest dla Ciebie ważne, interesujące i niesie jakąś wartość? A może Ty, Twoja sytuacja czy pogląd na świat w międzyczasie zmieniły się na tyle, że cel ten stracił sens? Koniecznie sprawdzaj to regularnie, tak byś nie poświęcał czasu na coś, czego już nie chcesz.
Udało się zrealizować cel? Określ swoją nagrodę!
Nic nie wpływa tak dobrze na naszą motywację, jak mała nagroda od czasu do czasu. Wiadomym jest, że największą gratyfikacją będzie osiągnięcie naszego celu, ale na drodze do niego znajduje się wiele mniejszych przystanków, na których możesz sobie samemu pogratulować, że do nich dotarłeś. To nie musi być nawet fizyczny prezent dla samego siebie, wystarczą gratulacje, które otrzymasz, gdy podzielisz się swoim małym zwycięstwem z osobą Ci bliską. Ty decydujesz co zmotywuje Cię do dalszej walki.
Wyznaczanie mądrych, rozwijających nas celów pozwala nam na wzrastanie, stawanie się codziennie najlepszą możliwą wersją siebie. Musisz więc wiedzieć jak robić to w sposób, który pomoże Ci w tej drodze, a nie ją utrudni.
